1921 yılı Aralık ayında kar yolları birdenbire kapanmıştı. Bayı Cephesine silah ve cephane taşıyan kağnı kolları geceye kalmadan hanlara ve yakın köylere sığındılar. Böyle fırtınalı bir gecede sabaha kadar yağan kar altında kalanlardan ‘’kara’’haberler beklenirken sabah kışlaya giden ilk kişinin karşılaştığı manzara dehşet vericidir!
Her nasılsa kafileden geri kalan genç kadının cephane yüklü kağnısı ile kışla önüne kadar gelebildiğini ve Kastamonu’ya giremeden yol kıyısında donduğu anlaşılmıştır.Kadının arabadaki yükü korumak için üstüne yorganını örttüğü görülür. Kendisi, elindeki övendire ile yorganın üzerine abanmış bir halde donup kalmıştır.
Üzerindeki karları süpürüp kadının cesedini kaldırırken yorganın altından birden bire bir çocuk sesi işiterek ürkmüşlerdi. Ölüyü yana çekip yorganı kaldırdıklarında gördükleri manzara şudur;
Otlara sarılı top gülleleri arasına yerleştirilmiş çulların arasında kundaklı bir kız bebek donmaktan kurtulmuş, yaşamaktadır.
Çavuşlar, ananın cesedini ve kızını kışlaya getirirler. Bir dakikalık saygı duruşu yaptıran Menzil Müfettişi Osman Bey bu üzücü tablo karşısında şunları söyleyebilir;
‘’Türk kadını dünyada emsali bulunmayan kahraman bir anadır. Arkadaşlar, Milli Mücadeleyi kazanacağımızın en büyük kanıtı, işte önümüzde biri ölü, biri diri yatıyor’’
Yavruya bir sütanası bulunur. Belediye kefen sağlar. Sıra kimliğini saptamaya gelmiştir. Şehit kadının alaca önlüğünden ve başındaki örtüden Seydiler köyünden olduğu tahmin edilir. Hanlar dolaşılarak bulunan Seydililere gösterilir. Onlar da tanımışlar. Ağlaşmışlar ve bu şehit ve yavrusunu bağırlarına basarak köylerine götürmüşlerdir.
Bu gün Kastamonu Hükümet Konağı önündeki heykel gurubunda Atatürk’ün arkasında kağnı çeken bir kadın temsili de vardır. Şerife bacının memleketi Seydiler ilçesinde ve İnebolu’da heykelleri vardır.
Kurtuluş savaşı sırasında yüzlerce Türk kadını, çocuğu kağnı kollarında yollarda ölmüş, çoğunun adı sanı belli olmadan gömülmüş, ya da nüfus kütüklerine ‘’eceliyle öldü’’ kaydı düşülmüştür.
Bize bu ülkeyi ve CUMHURİYET’i armağan eden edenler, savaş yıllarında kendi hayatlarını feda eden isimsiz kahraman köylü Türk kadınlarıdır.
Erol MÜTERCİMLER-Bu Vatan Böyle Kurtuldu.s.372-373 ALFA YAYINLARI-2005
Zeki SARIHAN-Kurtuluş Savaşı Kadınları s.229 REMZİ KİTAPEVİ-2007